Türkçeye Emeği Geçenler-AŞIK PAŞA

[Arslan Bey]

Asıl adı Ali'dir. Türkçeye önem verdiği, halka seslenen şiirleriyle tanınan tasavvuf şairi. Hayatı hakkındaki bilgiler menkıbelere dayanır. Bunlardan birine göre de nüfuslu bir şeyh ailesinden olduğundan dolayı iyi bir öğrenim görmüş, Arapça, Farsça, İslami ilimler ve özellikle tasavvufta yetkinlik kazanmıştır.

Şiirlerinde ve Garibname'sinde Yunus Emre ve Mevlana'nın etkisi görülür.1329-1330 arasında kaleme alınan Garibname, Türkçe (önsözü Farsçadır) olarak on bab üzerine düzenlenmiştir; her babında on destan yer alır. Aşık Paşa o dönemde Türkçeye gösterilen ilgisizliği belirterek Türkçenin önemini vurgular. Yapıtın giriş bölümünde evrenin yaratılışı, Hz. Muhammed ve aşere-i mübeşşere anlatılır. Her babda o babın sayısına uygun konular anlatılır. Birinci babda Tanrı, ikinci babda dünya ve ahiret gibi ikili olan şeyler, üçüncü babda geçmiş, bugün ve yarın, dördüncü babda anasır-ı Erbaa (su, hava, ateş, topak) gibi konular işlenir. Garibname, sanat amacı güdülmeden öğretici amaçla yazıldığından üslup ve nazım tekniği açısından bazı kusurlar taşır.